Trzy Drogi, Jeden Cel
Po zapoznaniu się z różnymi informacjami o DNA, miałem trzy ważne pytania:
- Co moje DNA mówi o historii mojej rodziny?
- Jak moje geny mogą wpływać na mój wygląd, smak, czy zachowanie?
- Czy moje geny sprawiają, że jestem w grupie ryzyka zachorowania na niektóre dziedziczne choroby?
23andMe stara się odpowiedzieć na te pytania za pomocą „Trzech dróg, które prowadzą do jednego celu- Ciebie”. Postanowiłem sprawdzić ofertę 23andMe i zobaczyć, czy faktycznie zasługuje na miano jednej z najbardziej popularnych firm zajmujących się badaniem DNA pod kątem pochodzenia i zdrowia (obok MyHeritage oraz AncestryDNA). Było to z pewnością jedno z pierwszych dostępnych badań na rynku, ale czy oznacza to, że jest też jednym z najlepszych?
Przebieg Badania
Zestaw do pobrania próbki zawsze wygląda tak samo, nie zależnie od tego, jaki test wybierzemy. W pudełku znajduje się instrukcja, pojemnik na materiał genetyczny (z wygodnym zamknięciem i lejkiem) oraz koperta, do której trzeba włożyć pojemnik. Należy postępować zgodnie z instrukcją pobierania materiału, którą można w skrócie podsumować w następujących krokach:
- Stwórz konto na stronie 23andMe i dodaj numer seryjny swojego zestawu do badania.
- Pamiętaj, by nie jeść i nie pić na pół godziny przed wypełnieniem pojemnika na materiał.
- Usuń lejek, zakręć tubkę i włóż ją do plastikowej koperty, a następnie odeślij ją do firmy w pudełku ze znaczkiem zwrotnym.
Na wyniki ponoć czeka się do czterech tygodni, ale ja miałem swoje już po około tygodniu. W międzyczasie dostałem kilka wiadomości e-mail z informacją o tym, co dzieje się z moim badaniem.
Recenzja Badania Pochodzenia 23andMe
Wiele firm zajmujących się badaniami DNA analizuje tylko DNA autosomalne, które dostaje się zarówno ze strony matki, jak i ojca. Niektóre firm, w tym 23andMe, analizują zarówno chromosomy Y (jeśli jesteś mężczyzną), jaki i DNA mitochondrialne (niezależnie od płci), żeby sprawdzić swoje pochodzenie w linii matki i w linii ojca. Badanie pochodzenia od 23andMe nazywa się Ancestry + Traits Service, dostajemy tu zarówno informacje o swoich cechach genetycznych, jak i pochodzeniu etnicznym: Przyjrzyjmy się temu, jak wygląda raport online, który można otrzymać też w formie drukowanej książeczki w przystępnej cenie.
Raport dotyczący pochodzenia etnicznego
Pierwsza sekcja raportu dotyczącego pochodzenia od 23andMe skupia się na regionach, z których wzięli się Twoi przodkowie oraz ich etniczności. W moim przypadku moi przodkowie to w 48.4% Żydzi aszkenazyjscy, w 18.7% Francuzi i Niemcy, w 12.5% osoby z Europy Zachodniej i w 2% osoby z Południowowschodniej Azji. Ostatnia informacja nie była dla mnie zaskoczeniem, słyszałem wcześniej, że w mojej rodzinie od strony matki byli Jawajczycy. Ciekawe jest to, że od czasu, gdy otrzymałem swoje wyniki raport o etniczności został zaktualizowany i teraz obejmuje kolejne 500 regionów, zapewniając większą dokładność przy określaniu pochodzenia. Podczas gdy 23andMe wyróżnia 1500 regionów geograficznych, AncestryDNA ma ich zaledwie ponad 500, MyHeritage DNA jedynie 42. Uwaga: nie oznacza to wcale, że te wyniki są poprawniejsze. Niektórzy użytkownicy 23andMe narzekali, że ich raporty dotyczące pochodzenia nie zgadzały się z tym, co wiedzieli o swojej rodzinie, ale w moim przypadku wyniki idealnie zgrywały się z moją znajomością historii rodziny.
Oś Czasu
To zupełnie nowa sekcja, której nie widziałem w przypadku innych tego typu badań. Zobaczymy w niej ile generacji wcześniej żył ostatni przodek z każdej grupy etnicznej:
Barwienie Chromosomów
Kolejną dość nową funkcją, której nie oferują inne badania, jest „barwienie chromosomów”, dzięki czemu możemy zobaczyć grupy etniczne dla każdej z par 23 chromosomów: Czy wiesz, że ja, Ty i większość osób, które mają europejskie lubi azjatyckie korzenie, mamy w sobie coś z jaskiniowców? W swoim DNA możesz zobaczyć DNA neandertalczyka z bardzo odległej przeszłości. Według moich wyników jestem w 4% neandertalczykiem, przy moich 291 wariantach genu neandertalczyka znajduję się w górnych 25% (lub dolnych 25%, w zależności jak na to spojrzeć) użytkowników 23andMe.
Haplogrupy w Linii Matki i Ojca
Analizując Twoje DNA mitochondrialne (mtDNA) oraz Y-DNA (czego wiele innych firm nie robi), 23andMe może zbadać Twoje pochodzenie w linii ojca oraz matki.Twoje „haplogrupy” z każdej strony informują o tym, do jakiej grupy należeli Twoi przodkowie i skąd ta grupa pochodziła. Naukowcy wiedzą wprawdzie, że wszyscy pochodzimy od kobiety, która żyła we wschodniej Afryce około 150,000 – 200,000 lat temu, ale dzięki 23andMe dowiedzieć się mogę, że moja haplogrupa matczysta „H2” oznacza, że pochodzę od kobiety, która żyła na Środkowym Wschodzie około 12,000 lat temu: Moja haplogrupa ojczysta „J” ma historię ciągnącą się aż do haplogrupy „A,” która pojawiła się w Afryce ponad 275,000 lat temu. 23andMe udostępnia też mapę, na której można sprawdzić migracje naszych przodków: 23andMe może Ci więc powiedzieć całkiem sporo o Twoich dawnych przodkach, ale co z bliższymi krewnymi?
Pokrewieństwo Według DNA
Dział „DNA Relatives” pozwala znaleźć inne osoby w bazie 23andMe, które mogą być z nami spokrewnione. Podobno mam tam 1,191 potencjalnych krewnych, z którymi mogę nawiązać kontakt, z czego trzy osoby należą do bliskiej rodziny: Mamy tu opcję skontaktowania się z potencjalnymi krewnymi, o ile zarówno oni, jak i my mamy na to ochotę. Możesz też sprawdzić ich informacje o pochodzeniu, a oni Twoje, dzięki czemu możecie rozbudować swoje drzewa genealogiczne.
Twoje Drzewo Genealogiczne
Kiedy tworzyłem tę recenzję, na 23andMe dostępna była wersję beta narzędzia do tworzenia drzewa genealogicznego. Narzędzie to buduje drzewo na podstawie Twojego podobieństwa genetycznego z innymi użytkownikami. W moim przypadku na tym drzewie znajdują się głównie znaki zapytania, ale udało mi się uzupełnić informację o rodzicach ręcznie i włączyć do drzewa kuzyna w drugiej linii: Trzeba przyznać, że narzędzie do tworzenia drzewa nie jest specjalnie wyrafinowane, płatne narzędzia oferowanie przez MyHeritage lub Ancestry są bardziej przydatne, ponieważ wypełniają brakujące informacje na podstawie danych z historycznych źródeł i baz. Chcesz stworzyć swoje drzewo genealogiczne? Zobacz polecane przez nas narzędzia.
Jak Badanie 23andMe Wypada Na Tle Innych Tego Typu Badań?
Korzystałem z testów oferowanych przez konkurencyjne firmy i stwierdzam, że jak dla mnie 23andMe zdecydowanie wygrywa, jeśli chodzi o dokładność i poziom szczegółowości informacji zawartych w raporcie. . Największym minusem jest brak usług związanych z genealogią rodziny, które pomogłyby Ci stworzyć drzewo genealogiczne na podstawie historycznych archiwów oraz DNA. Jeśli właśnie czegoś takiego potrzebujesz i nie przeszkadza Ci koszt subskrypcji, to możesz rozważyć MyHeritage lub AncestryDNA.
Inne Badania Pochodzenia Które Można Rozważyć
- Living DNA oferuje test na pochodzenie, który dostarcza podobnej ilości informacji, zawiera analizę mtDNA oraz Y-DNA, ale nie bada Twojego pochodzenia od neandertalczyka.
- AncestryDNA oraz MyHeritage dają mniej informacji, niż 23andMe i badają tylko DNA autosomalne, ale mają ogromne archiwa i bazy danych, dzięki którym możesz (za dodatkową opłatą) stworzyć szczegółowe drzewo genealogiczne.
- HomeDNA oferuje osobne badanie autosomalne, test mtDNA, oraz test Y-DNA, a także osobne pakiety badań dla osób z afrykańskimi lub azjatyckimi korzeniami.
Za niewielką dopłatą do raportu o pochodzeniu możesz dokupić raport o zdrowiu
Jak już wspominałem, 23andMe oferuje trzy testy: Ancestry + Traits Service, Health + Ancestry Service oraz VIP Health + Ancestry Service. Możesz zapłacić w dolarach amerykańskich, dolarach kanadyjskich, funtach brytyjskich lub euro, korzystając z Visy lub innych kart kredytowych, a także przez Apple Pay.
Badanie Ancestry + Traits Service
Oto porównanie 23andMe z innymi firmami pod względem ceny:
- Test od Living DNA jest w podobnej cenie, otrzymujemy też podobne informacje w oparciu o DNA autosomalne, Y-DNA oraz mtDNA. Nie dowiesz się stąd, ile DNA „neandertalczyka” masz w sobie, a ich wydrukowana broszura z wynikami jest nieco droższa.
- Badanie od AncestryDNA jest również w podobnej cenie, ale dostajemy tu znacznie mniej informacji, do tego testowane jest tylko DNA autosomalne.
- Badanie od MyHeritage jest nieco tańsze niż 23andMe, ale raport o pochodzeniu od MyHeritage nie jest nawet w połowie tak szczegółowy, jak ten od 23andMe, a do tego nie zawiera analizy mtDNA i Y-DNA.
- Autosmoalne badanie od FamilyTreeDNA jest tańsze, ale, za dodatkową opłatą można do niego dokupić analizę mtDNA i Y-DNA.
- HomeDNA sprzedaje osobno badanie mtDNA i Y-DNA, a ich test autosomalny kosztuje nieco więcej niż połączone testy od 23andMe.
- Helix oferuje powierzchowne badanie pochodzenia (o ile mi wiadomo), jako dodatek go ich badania DNA pod kątem zdrowia. Jest to droższa opcja niż badanie Health + Ancestry od 23amdMe.
Health + Ancestry Service
Jeśli masz już wyniki dotyczące pochodzenia od 23andMe, możesz dokupić raport o zdrowiu za niewielką opłatą i bez konieczności pobierania kolejnej próbki DNA. Oto porównanie cen w przypadku usługi tego typu:
- Raport Health + Ancestry od MyHeritage kosztuje mniej więcej tyle samo, co raport zdrowotny od 23andMe (ale nie jest tak samo dokładny).
- Badanie Health + Ancestry od AncestryDNA kosztuje trochę mniej niż raport 23andMe, ale nie obejmuje aż tylu potencjalnych chorób i dolegliwości, badając ryzyko zachorowania i nosicielstwo.
- Helix oferuje różnego rodzaju badania dotyczące konkretnych tematów związanych ze zdrowiem, ale połączenie podobnych testów kosztuje więcej, niż raport 23andMe i nie obejmuje aż tylu chorób.
VIP Health + Ancestry Service
To badanie pozwala na przetestowanie dwóch osób, co jest dość ciekawe z dwóch powodów:
- Kobieta nie może skorzystać z badania Y-DNA, musi poprosić męskiego członka rodziny, by sprawdził jej pochodzenie w linii ojca.
- Jeśli planujesz z kimś posiadanie dzieci, możesz chcieć sprawdzić, czy jesteście nosicielami tych samych chorób genetycznych, które mogą zostać przekazane dzieciom.
Możesz się zastanawiać, dlaczego cena jest tu ponad dwukrotnie większa niż w przypadku standardowego badania Health + Ancestry. Podobno jest to spowodowane tym, że otrzymujemy „priorytetowy status w laboratorium, obsługę klienta typu premium oraz konsultację wyników dotyczących pochodzenia”. Nie jestem pewien, czy jest to warte swojej ceny.
Mimo Narzekań Innych Użytkowników, Ja Jestem Zadowolony
23andMe oferuje różne materiały dla użytkowników, w tym dział pomocy i najczęściej zadawane pytania. Jeśli nadal potrzebujemy pomocy, możemy przesłać dowolne pytania na email (przez formularz kontaktowy), zadzwonić, lub skorzystać z czatu na żywo.
Udało mi się przetestować ich czat na żywo (którego wiele innych tego typu firm nie posiada) oraz pomoc przez e-mail: Czytałem opinie innych klientów 23andMe na temat tego, że firma po pewnym czasie usuwa dane użytkowników, ale dział obsługi zapewnił mnie (przez telefon i e-mail), że to nieprawda. Powodem takiego nieporozumienia mógł być fakt, że firma w 2017 roku zmieniła wygląd strony i poinformowała użytkowników, że „wszystkie obecne raporty zostały zarchiwizowane w formacie PDF.”
Klienci narzekali też na to, że zdarzało się, że firma stwierdzała, że przesłana próbka silny nie zawierała wystarczającej ilości DNA do analizy. W takim przypadku użytkownik musi przesłać kilka próbek, bywa, że i to nie pomaga, niektórzy użytkownicy w takiej sytuacji nie mogli otrzymać zwrotu.
Moja Ulubiona Firma Testująca DNA Obecnie
Jak można było wyczytać z mojej recenzji, 23andMe jest moim faworytem w porównaniu z innymi firmami. Zarówno raport dotyczący pochodzenia, jak i raport zdrowotny zawierały więcej informacji niż w przypadku innych tego typu usług, a cena jest zdecydowanie niższa.
Mimo narzekań innych klientów, moje doświadczenie z obsługą klienta również było bardzo pozytywne. Mimo wszystko, jeśli szukasz badania DNA skupionego tylko na zdrowiu, to lepszą opcją mogą być dla Ciebie inne firmy, na przykład DNAfit lub Helix. 23andMe oferuje raport o zdrowiu tylko w pakiecie z badaniem pochodzenia.
Wybierając inną firmę, możesz otrzymać równie szczegółowe wyniki dotyczące zdrowia (lub nawet bardziej szczegółowe) bez konieczności płacenia za informacje o pochodzeniu. Jeśli jednak interesujesz się swoją genealogią, AncestryDNA i MyHeritage dostarczają większej ilości informacji z archiwów i baz danych historycznych, a także zapewniają lepsze narzędzie do tworzenia drzewa genealogicznego. Trzeba jednak pamiętać, że taka usługa jest zazwyczaj dodatkowo płatna.
Osobiście polecam wybór 23andMe, szczególnie jeśli szukasz wszechstronnego pakietu, w którym znajdziesz wiele różnych informacji. Wyniki łączą w sobie zabawne ciekawostki oraz przydatne dane, które mogą wpłynąć na Twoje życie.